Biết cách đọc bản vẽ xây dựng là một trong những yêu cầu tối thiểu và cực kì quan trọng khi chúng ta bắt tay vào thực hiện, thi công công trình.
Việc đọc bản vẽ xây dựng đúng sẽ giúp kiến trúc sư hiểu rõ hơn về sản phẩm của mình.
Còn chủ nhà có thể trao đổi cùng kiến trúc sư về các vấn đề liên quan.
Bài viết dưới đây của Cosevco.vn sẽ chia sẻ đến bạn cách đọc bản vẽ xây dựng khoa học và đúng chuẩn nhất.
Cùng theo dõi ngay nhé.
Bản vẽ xây dựng là gì?
Bạn vẽ xây dựng thực tế là gì? Đây là thắc mắc của rất nhiều người trong chúng ta nếu không phải là dân trong ngành.
Thực tế bản vẽ xây dựng chính là một tổ hợp mặt bằng, mặt bên, mặt đứng và mặt cắt của các vật thể trong công trình. Hay cũng có thể hiểu đó là bản vẽ mà người thiết kế minh họa lại bằng các ký hiệu bản vẽ theo tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam.
Mục đích của bản vẽ xây dựng là gì?
Mục đích của bản vẽ xây dựng nhà đó chính là cung cấp hình ảnh để bắt tay vào thực hiện thi công. Từ đó tránh sai sót, sự mô hồ hay nhầm lẫn.
Các bản vẽ xây dựng có thể được chuẩn bị bằng tay.
Vậy nhưng thông thường hơn là chúng phải được chuẩn bị bằng phần mềm thiết kế hỗ trợ máy tính (CAD).
Xem thêm:
Bản vẽ xây dựng có mấy loại?
Hiện nay bản vẽ xây dựng có nhiều loại khác nhau. Cụ thể như:
Bản vẽ phác thảo:
Bản vẽ phác thảo hay còn gọi là bản vẽ khái niệm. Đây là kiểu bản vẽ tự do.
Chúng được sử dụng nhanh chóng và đơn giản để khám phá những ý tưởng ban đầu cho thiết kế.
Mục đích của loại bản vẽ này chỉ đơn thuần là điều tra và truyền đạt các nguyên tắc thiết kế cũng như khái niệm thẩm mỹ.
Bản vẽ thi công:
Đây là bản vẽ làm việc hoặc bản vẽ xây dựng cung cấp thông tin về kích thước, đồ họa có thể sử dụng cho công trình.
Ngoài ra, chúng có thể được sử dụng để phát triển và truyền đạt tóm tắt hay điều tra các trang web tiềm năng và đánh giá các tùy chọn.
Hoặc là phát triển ý tưởng đã được phê duyệt thành một thiết kế mạch lạc và phối hợp.
Bản vẽ kỹ thuật:
Bản vẽ kỹ thuật là một loại bản vẽ dùng để xác định các yêu cầu về kỹ thuật sản phẩm hoặc các thành phần.
Mục đích của nó là nắm bắt rõ ràng và chính xác tất cả các đặc điểm hình học của sản phẩm hoặc thành phần để nhà sản xuất hay kỹ sư có thể sản xuất vật phẩm cần thiết.
Vì sao cần có bản vẽ xây dựng?
Thực tế cho thấy, có bản vẽ xây dựng sẽ giúp ích rất nhiều trong quá trình thi công đó. Cụ thể là:
Tiết kiệm chi phí:
Khi bắt tay vào xây nhà hay thực hiện một công trình nào đó. Thì chi phí là một trong những vấn đề được nhiều khách hàng quan tâm nhất.
Nếu có bản vẽ xây dựng thì sẽ giúp bạn ước chừng được chi phí cần bỏ ra. Hay tính toán được chính xác số lượng vật liệu cần thiết cũng như toàn bộ chi phí chi tiết trong ngôi nhà.
Nếu khoản này có phát sinh vậy thì cũng không đáng kể. Chúng vẫn trong tầm kiểm soát của bạn.
Ước lượng khối lượng vật tư:
Bạn hoàn toàn có thể dựa vào bản vẽ xây dựng để chuẩn bị vật tư cần thiết. Từ đó đảm bảo việc thi công được diễn ra được thuận lợi và đúng giai đoạn.
Đồng thời từ việc xác định được lượng vật tư thì bạn sẽ tính toán được phần nào chi phí cho ngôi nhà hay công trình xây dựng.
Đảm bảo tính thẩm mỹ:
Dựa vào bản vẽ xây dựng, chúng ta có thể phần nào hình dung được sản phẩm sau khi hoàn thiện sẽ như thế nào.
Nó đó có đảm bảo tính thẩm mỹ, công năng khi sử dụng hay không. Từ đó có thể thay đổi hay sửa theo mong muốn.
Tuy nhiên điều này cũng sẽ phải dựa trên góp ý của kiến trúc sư để không gian sống cũng như công trình được hoàn thiện nhất.
Các kí hiệu trong bản vẽ xây dựng
Để có cách đọc bản vẽ thiết kế công trình đúng đắn nhất. Thì việc nắm rõ các ký hiệu trong từng bản vẽ là rất cần thiết.
Chúng tôi sẽ giới thiệu với các bạn một số ký hiệu thông dụng trong hồ sơ thiết kế hiện nay.
Kí hiệu vật liệu
Việc hiểu và nắm bắt được các kí hiệu vật liệu trong bản vẽ xây dựng sẽ giúp bạn có thể giám sát và kiểm tra chất lượng của từng hạng mục thi công.
Kí hiệu bản vẽ thiết kế nội thất
Dưới đây là một số kí hiệu bản vẽ thiết kế nội thất phổ biến và cần thiết nhất để bạn tham khảo:
Các kí hiệu thường khác gặp trong bản vẽ xây dựng
Kí hiệu lỗ trống
Trong bản vẽ xây dựng lỗ trống cũng có những ký hiệu riêng. Cụ thể như sau:
Ký hiệu cầu thang và đường dốc
Các ký hiệu này thể hiện cho tất cả các loại cầu thang và đường dốc thoải. Chúng không liên quan đến vật liệu xây dựng.
Thông thường nếu bản vẽ có tỉ lệ 1:100 hoặc lớn hơn. Thì ký hiệu cầu thang phải thể hiện chi tiết cả vật liệu cũng như cấu tạo theo đúng tỉ lệ tính toán của kết cấu.
Cụ thể được quy định như sau:
Có thể bạn quan tâm:
Ký hiệu vách ngăn
Ký hiệu này được thể hiện bằng nét liền đậm và kèm theo đó là chú thích về vật liệu. Trong trường hợp nếu bản vẽ tỉ lệ 1:50 và lớn hơn.
Thì ký hiệu vách ngăn sẽ cần thể hiện chi tiết vật liệu cũng như cấu tạo theo tỉ lệ tính toán của kết cấu. Cụ thể là:
Có thể bạn quan tâm:
Ký hiệu các bộ phận cần sửa
Bộ phận nào cần sửa, bạn có thể sử dụng những ký hiệu này và gắn thêm chú thích giải thích các thông số cần thiết nhất.
Cùng theo dõi dưới bảng sau:
Kí hiệu cao độ trong bản vẽ xây dựng
Dưới đây là cách kí hiệu độ cao trong các bản vẽ phổ biến hiện nay
Kí hiệu thép trong bản vẽ
Đối với các bản vẽ trong xây dựng có bê tông cốt thép thì thông thường sẽ xuất hiện các ki hiệu dưới đây:
Trình tự đọc bản vẽ xây dựng
Đọc bản vẽ nếu không phải người trong nghề rất dễ nhầm lẫn, đọc không theo thứ tự từ đó hiểu sai về thiết kế.
Vậy đọc thế nào mới đúng, nên đọc bản vẽ nào trước, bản vẽ nào sau. Hãy cùng xem trình tự đọc sau đây nhé:
- Đọc bản vẽ tổng mặt bằng: Để biết mối liên hệ giữa các hạng mục trong ngôi nhà, cách sắp xếp bố trí công năng cảnh quan. Bạn đọc lần lượt bản vẽ mặt bằng tầng 1 rồi tới tầng 2,… Và xem bố trí các khu chức năng bên trong ngôi nhà như phòng khách, phòng bếp, phòng vệ sinh, phòng ngủ, phòng thờ, cầu thang,…
- Đọc bản vẽ phối cảnh để hình dung tổng thể ngôi nhà
- Đọc bản vẽ mặt đứng để hiểu kiến trúc
- Đọc bản vẽ mặt cắt để hình dung không gian mỗi tầng
- Cuối cùng là bản vẽ kết cấu. Các thông số cần lưu ý như móng, cột, dầm, sàn, cầu thang, hành lang, các loại cửa, bậc cửa,…
Quy định về khung bản vẽ và khung tên trong bản vẽ thiết kế
Trong bản vẽ xây dựng có quy định:
- Khung bảng vẽ là hình chữ nhật dùng để giới hạn phần giấy và thông tin trên đó.
- Khung bên ngoài là nét liền đậm. Nó cách mép từ giấy sau khi xén 10mm đối với khổ A0 và A1, hoặc 5mm đối với khổ giấy A2, A3 và A4.
- Thông thường, nội dung của bản vẽ thiết kế nhà sẽ được bố trí thành một tổng hợp.
- Nó nằm ở góc bên phải của trang giấy nằm ngay, chứa đựng những thông tin sau:
- Quy định về khung bản vẽ và khung tên
Tỷ lệ trong cách đọc bản vẽ thiết kế
Tỷ lệ của bản vẽ chính là tỷ số giữa kích thước đo trên hình biểu diễn và kích thước tương ứng đo trên vật thể ngoài thực tế.
Thông thường sẽ tùy theo khổ bản vẽ, kích thước và mức độ phức tạp của đối tượng cần biểu diễn mà lựa chọn một trong các tỷ lệ: 1:5, 1:10, 1:50, 1:100, 1:200, 1:500, 1:1000 hay 1:2000. Các tỉ lệ này sẽ tương ứng với các thông số trong bản vẽ cụ thể như sau:
- Tỉ lệ 1:50.000 đến 1:2000: là phạm vi tỉ lệ bản vẽ nhỏ, được thu nhỏ lại rất nhiều so với thực tế. Tỉ lệ này thường áp dụng với những kích thước lớn như bản vẽ bản đồ, bản đồ đô thị, vùng. Thậm chí là các thị trấn nhỏ. Nó cũng được sử dụng trong các quy hoạch đô thị, quy hoạch vùng.
- Tỉ lệ 1:1000 đến 1:500: Tỉ lệ này thường thấy khi cần tổng quan về công trình và vị trí của nó trong mạng lưới đô thị. Cụ thể như khu phố. Nó giúp làm nổi bật các cơ sở hạ tầng và các thành phần khác. Tỉ lệ này hữu ích cho các cuộc khảo sát về chiều cao công trình cũng như khu đất sử dụng.
- Tỉ lệ 1:250 đến 1:200: Loại này thường tập trung cho mặt bằng, mặt cắt và mặt đứng trong các tòa nhà lớn.
- Tỉ lệ từ 1: 150 đến 1: 100: Chúng có thể sử dụng cho các phương pháp tiếp cận đầu tiên của các tác phẩm và các công trình nhỏ. Nếu các tòa nhà lớn hơn, thì sẽ dự tính các bản vẽ và mô hình chi tiết hơn. Nó sẽ bao gồm có các yếu tố cấu trúc và bố cục được xác định rõ hơn.
- Tỉ lệ 1:75 đến 1:25: Với kết cấu, bố cục và sự liên hệ giữa các tầng. Hay cũng có thể phóng to các phòng để chi tiết hơn các thành phần cụ thể.
- Tỷ lệ 1:20 và 1:10: Đây là đại diện cho đồ nội thất. Nó giúp trình bày hoạt động của các thành phần cũng như cấu trúc, thể hiện chi tiết bản vẽ.
- Tỉ lệ 1:5 đến 1:1: Tỉ lệ này đòi hỏi việc truyền đạt các chi tiết kỹ thuật với độ chính xác cao hơn.
- Tỉ lệ thường dùng nhất là 1:100 cho các hồ sơ thiết kế nhà, biệt thự hay nhà phố hiện đại.
Quy định về các nét vẽ trong thiết kế
Trong bản vẽ xây dựng sẽ có quy định về nét vẽ. Nó sẽ giúp các KTS và người thực hiện thi công có thể hiểu được chi tiết thông tin liên quan đến bản vẽ.
- Quy định về các nét vẽ trong thiết kế
Trường hợp trong bản vẽ có nhiều nét vẽ trùng nhau. Vậy thì thứ tự được ưu tiên sẽ là:
- Nét liền đậm (đường bao thấy, cạnh thấy)
- Nét đứt (đường bao khuất, cạnh khuất)
- Nét chấm gạch mảnh (giới hạn mặt phẳng cắt có hai nét đậm ở hai đầu)
- Nét chấm gạch mảnh (đường tâm, trục đối xứng)
- Nét liền mảnh (đường kích thước)
Quy định ghi kích thước trong khi đọc bản vẽ
Trong bản vẽ thiết kế xây dựng thì kích thước sẽ có 3 thành phần chính đó là: đường dóng, đường kích thước và con số kích thước.
Khi biểu diễn một kích thước trên bản vẽ cần thực hiện theo thứ tự đó là: vẽ đường dóng, vẽ được kích thước sau với đến ghi con số kích thước.
- Quy định về kích thước
Một số quy định chung đó là:
- Kích thước ghi trên bản vẽ là kích thước thật của vật thể, không phụ thuộc vào tỷ lệ của hình biểu diễn
- Đơn vị đo kích thước dài là mm, không ghi đơn vị sau con số kích thước
- Đơn vị đo cao trình là m, không ghi đơn vị sau con số kích thước
- Đơn vị đo kích thước góc là độ, phút, giây và phải ghi đơn vị sau con số kích thước
Cách đọc bản vẽ xây dựng theo trình tự dễ hiểu nhất
Chắc chắn nhiều khách hàng sẽ băn khoăn không biết đọc như thế nào với bản vẽ xây dựng. Hay làm thế nào để hiểu cũng như tránh được sai sót trong quá trình thi công.
Thực tế nội dung của 1 bộ hồ sơ xây dựng sẽ bao gồm có 3 phần: Kiến trúc, kết cấu và điện nước. Vậy nên, điều đầu tiên bạn cần làm đó chính là đọc và hiểu được phần thống kê bản vẽ. Từ đó giúp bạn nắm bắt được các nội dung chính của bộ hồ sơ.
Phần kiến trúc
Phần kiến trúc bao gồm các bản vẽ chính là: mặt bằng, mặt đứng, mặt cắt là các bản vẽ. Cùng các chi tiết kiến trúc khác như: bản vẽ chi tiết thang, chi tiết vệ sinh, cửa đi, cửa sổ,..
– Mặt bằng: Sẽ bao gồm:
- Mặt bằng công năng: thể hiện cách bố trí phong, bố trí đồ đạc nội thất, cửa chính, cửa phụ,..
- Mặt bằng tường xây: chủ yếu là ghi các kích thước dài rộng của tường, cửa đi, cửa sổ … đê thi công.
– Mặt đứng: Là hình chiếu thẳng góc thể hiện hình dáng bên ngoài của ngôi nhà. Nó thể hiện vẻ đẹp nghệ thuật, hình dáng, tỷ lệ cân đối giữa kích thước chung và kích thước từng bộ phận ngôi nhà.
– Mặt cắt: Được hiểu là mặt phẳng cắt tưởng tượng thẳng đứng song song với các mặt phẳng hình chiếu cơ bản cắt ngang qua không gian trống của ngôi nhà. Nó giúp ta hình dung các phần không gian bên trong ngôi nhà mà nó cắt qua, chiều cao cửa đi, cửa sổ, tường, dầm, sàn,…
– Chi tiết: Chính là các bản vẽ mà trong mặt bằng hay mặt cắt không được thể hiện hết. Thì nó sẽ được triển khai một cách chi tiết và đầy đủ hơn.
Phần kết cấu
Để giúp ta có thể thấy được chính xác cách bố trí cốt thép thì ngoài hình chiếu chính người ta dùng các mặt cắt ở vị trí khác nhau. Sao cho mỗi thanh cốt thép được thể hiện trên đó ít nhất một lần. Trên mặt cắt không ghi ký hiệu vật liệu.
Thông thường trên hình biểu diễn chính và trên các mặt cắt thì các thanh thép đều được ghi số ký hiệu và chú thích. Việc ghi chú kèm với số ký hiệu cốt thép được quy định rõ ràng thống nhất. Điều này nhằm mục đích để khách hàng có cách đọc bản vẽ thiết kế nhà đúng.
Trước tiên ta phải xem bố trí cốt thép trên hình chiếu chính. Từ đó căn cứ vào số hiệu của thanh thép. Cũng như tìm vị trí của chúng trên các mặt cắt để biết vị trí cốt thép ở các đoạn khác nhau của kết cấu.
Ngoài ra nên bố trí các mặt cắt gần hình chiếu chính. Nếu mặt cắt vẽ theo một tỉ lệ khác với tỉ lệ của hình chiếu chính. Vậy thì cần ghi rõ tỷ lệ của mặt cắt đó.
Xem thêm:
Trên đây chính là những thông tin về cách đọc bản vẽ xây dựng khoa học, chính xác và đơn giản nhất mà cosevco.vn muốn chia sẻ đến bạn.
Nếu bạn cần tư vấn về thiết kế cũng như các vấn đề liên quan đến xây dựng. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ 24/7 nhé.
[…] #1 Hướng Dẫn Cách đọc Bản Vẽ Xây Dựng Cơ Bản Trong 10 Phút! […]
[…] #1 Hướng Dẫn Cách đọc Bản Vẽ Xây Dựng Cơ Bản Trong 10 Phút! […]